شرکت‌های معدنی و صنعتی بزرگ دنیا از ابتدا برای خود استراتژی‌های بزرگ ترسیم کرده‌اند. چرا که این شرکت‌ها خود را تنها محدود به یک مرز خاص نمی‌دانند. علاوه بر این بازار محصولات معدنی در دنیا همواره دچار تلاطم می‌شود و در آن تنها شرکتی موفق خواهد بود که با برنامه‌ریزی دقیق و اتخاذ استراتژی‌های مدون بتواند سهم بازار خود را حفظ کند و افزایش دهد. استراتژی‌های شرکت‌های بزرگ دنیا نشان می‌دهد که اغلب آن‌ها برای عبور از تلاطم‌های بازار به بهره‌وری و افزایش تولید اندیشیده‌اند. در این راستا شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر نیز حتی در دوران رکود توانست با افزایش میزان بهره‌وری و تولید محصولات با ارزش افزوده بالا، بحران موجود در بازار سنگ آهن را تا حد زیادی پشت سر بگذارد و در میان شرکت‌های ایرانی بیشترین سهم بازار را از آن خود کند.

شرکت‌های بزرگ معدنی و صنعتی همواره در طول فعالیت خود با مشکلات و چالش‌های متعددی دست‌وپنجه نرم می‌کنند. چرا که بازار محصولات معدنی همواره در حال تغییر است و این تغییرات ممکن است در مواردی منجر به وارد آمدن خسارت به شرکت شود. بسیاری از شرکت‌های بزرگ معدنی در دنیا مکانیزم‌هایی را برای جلوگیری از وارد آمدن خسارت در نوسانات بازار به‌کار می‌گیرند. این استراتژی‌ها شامل کاهش بهای تمام شده تولید، استراتژی افزایش تولید، تولید محصولات با ارزش افزوده بالاتر و تکمیل زنجیره تولید، ریسک‌پذیری مدیران و حفظ بازارهای صادراتی می‌شوند. در شرایط کنونی دیگر نمی‌توان یک محصول را محدود به یک یا چند بازار خاص کرد، بلکه باید تمام محصولات به‌ویژه محصولات معدنی در مقیاس جهانی تولید شوند.
کاهش بهای تمام شده
در وهله اول کاهش هزینه‌های تولید و در نتیجه بهای تمام شده محصول، کمک بسیار بزرگی به شرکت‌ها در هنگام نوسانات می‌کند. چرا که ممکن است در زمان‌هایی قیمت کالاها در بازار به‌شدت با افت مواجه شود. در این صورت اگر بهای تمام شده یک شرکت در مقایسه با دیگر تولیدکنندگان و رقبا بالا باشد، ممکن است آن شرکت نتواند به تولید و فروش محصولات خود ادامه دهد و فروش محصول با قیمتی پایین‌تر از بهای تمام‌شده موجب زیان‌های هنگفت و در نهایت ورشکستگی شرکت می‌شود. بنابراین شرکت‌ها باید همواره بهره‌وری را سرلوحه فعالیت‌های خود قرار دهند. به‌طور مثال دو شرکت معدنی بی‌اچ‌پی بیلیتون و ریو تینتو به‌عنوان بزرگ‌ترین تولیدکنندگان سنگ آهن در جهان، در دوره رکود بازار سنگ آهن و کاهش قیمت این ماده معدنی، بهای تمام شده تولید خود را به‌طور قابل توجهی کاهش دادند. به‌طوری که بهای تمام شده تولید در شرکت ریو تینتو حتی به 14 دلار در هر تن رسید. این یعنی با وجود کاهش قیمت سنگ آهن در دنیا، این شرکت سود سرشاری کسب کرد و توانست سهم عمده‌ای از بازار را از آن خود کند. در ایران نیز شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر توانست با اتخاذ استراتژی کاهش بهای تمام شده، به جنگ نوسانات بازار سنگ آهن برود. این شرکت طی دو سال 1394 و 1395 کاهش هزینه 8 درصدی بهای تمام‌شده تولید را تجربه کرد.
استراتژی افزایش تولید
اقدام بعدی شرکت‌ها برای مصون ماندن از نوسانات جهانی قیمتی، افزایش تولید است. در زمانی که قیمت‌های جهانی کاهش می‌یابد، یکی از راه‌های افزایش سود و درآمد، افزایش تولید به‌شمار می‌رود؛ چرا که با افزایش تولید بخشی از هزینه‌ها جبران می‌شود و شرکت می‌تواند تاحدی کاهش قیمت فروش را جبران کند. هنگامی که بازار سنگ آهن دنیا نیز با مازاد تولید مواجه شد، شرکت‌های بزرگ معدنی به‌جای کاهش تولید محصولات، نسبت به افزایش تولید مبادرت کردند تا در کسب سهم بازار از دیگر رقبا عقب نمانند و تنها کسب سهم بازار و فروش بیشتر مهم بود و هیچ کاهش تولیدی رخ نداد. ضمن اینکه چین نیز به‌عنوان یک اژدهای سیری‌ناپذیر در بلعیدن سنگ آهن جهان، همچنان به واردات سنگ آهن ادامه داد و در این زمینه رکوردهای خیره‌کننده‌ای به ثبت رسید. بنابراین نباید به بازار به‌صورت مقطعی نگاه کرد و همواره باید چشم‌انداز تولید را طی زمان‌های طولانی و برای چندین سال آینده در نظر گرفت. در ایران نیز چشم‌انداز تولید در برخی از شرکت‌های بزرگ معدنی کشور برای افق‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت ترسیم شد. به‌طور مثال شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر با شناخت موقعیت بازار سنگ آهن و فولاد کشور، حتی با وجود رکود شدید حاکم بر زنجیره آهن و فولاد، استراتژی افزایش تولید را به‌کار بست و توانست برای دومین سال متوالی افزایش تولید را تجربه کند. این شرکت که در سال 1394 بیش از 9 میلیون تن کنسانتره سنگ آهن تولید کرده بود، توانست با تولید بیش از 13 میلیون تن کنسانتره سنگ آهن، بزرگ‌ترین تولیدکننده این ماده معدنی لقب گیرد. حتی این شرکت قصد دارد با راه‌اندازی خط جدید تولید کنسانتره (خط 7) دو میلیون تن دیگر به ظرفیت تولید خود اضافه کند و باز هم بزرگ‌ترین تولیدکننده سنگ آهن کشور باقی بماند. در مورد گندله نیز همین اتفاق رخ داد و این شرکت با بهره‌برداری از خط 2 گندله‌سازی خود، میزان تولید این محصول را در سال 1395 به بیش از 7 میلیون تن رساند و تنها با اندکی اختلاف نسبت به شرکت فولاد مبارکه، دومین تولیدکننده گندله در کشور بود. گفتنی است که این شرکت در سال 1394 تنها اندکی بیش از 5 میلیون تن گندله تولید کرده بود. بنابراین افزایش تولید گندله در این دو سال، به میزان 2 میلیون تن نه‌تنها برای خود گل‌گهر سودآور بود، بلکه کل کشور را از افزایش تولید خود بهره‌مند ساخت و کشور از واردات این ماده معدنی بسیار مهم بی‌نیاز شد. بنابراین در بسیاری از موارد اتخاذ استراتژی افزایش میزان تولید منجر به کسب سهم از بازار و نیز پرکردن خلأهای موجود می‌شود.
تولید محصولات با ارزش افزوده بالا
دیگر استراتژی مهم برای کسب سهم بازار در دوره رکود و نیز مصون ماندن از نوسانات شدید بازارهای جهانی، حرکت به‌سمت تولید محصولات با ارزش افزوده بیشتر است. این استراتژی یکی از مهم‌ترین سیاست‌های شرکت‌ها برای بازاریابی و افزایش فروش محسوب می‌شود. چرا که در دوره رکود که عرضه افزایش و در مقابل آن تقاضا کاهش پیدا می‌کند، تنها آن تولیدکنندگانی در عرضه فروش و جلب نظر مشتریان موفق خواهند بود که بتوانند محصولاتی با کیفیت بیشتر و ارزش افزوده بالاتر نسبت به رقبا تولید کنند. نمونه این موضوع را می‌توان در زنجیره سنگ آهن مثال زد. در حال حاضر سنگ آهن دانه‌بندی به‌عنوان یکی از محصولات سنگ آهنی با پایین‌ترین ارزش افزوده مطرح است، پس از آن کنسانتره سنگ آهن و سپس گندله ارزش افزوده بیشتری دارند. این یعنی اگر یک شرکت تولیدکننده سنگ آهن بتواند تولیدات خود را در زنجیره و حلقه‌های بیشتر تولید به‌کار گیرد، ارزش افزوده بیشتری را کسب خواهد کرد. علاوه بر این هر اندازه که عیار کنسانتره سنگ آهن بهبود یابد و نیز مواد مزاحم آن کاهش پیدا کند، مشتریان بیشتری خواهد داشت. در حال حاضر تولیدکنندگان فولاد در چین نیز به‌دنبال خرید سنگ آهن با عیار بالاتر هستند و بسیاری از شرکت‌ها در این زمینه رقابت کنند.
در ایران نیز شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر تولید سنگ آهن دانه‌بندی شده را از سبد محصولات تولیدی خود حذف کرد چرا که بهای بسیار پایینی نسبت به دیگر محصولات داشت. بنابراین مدیریت جدید این شرکت تصمیم به حذف آن گرفت. در مرحله بعد روند احداث طرح‌های توسعه‌ای و نیمه‌تمام این شرکت همانند واحد گندله‌سازی شماره 2 و خط 7 تولید کنسانتره تسریع شد. به‌طوری که پس از احداث واحد گندله‌سازی شماره 2 در اواسط پاییز سال 1395، دو میلیون تن در این سال و طی سال‌های آینده نیز حدود 5 میلیون تن به تولیدات گندله که بیشترین ارزش افزوده محصولات سنگ آهنی را در بخش معدن دارا هستند، اضافه کردَ. همچنین باید اضافه کرد که شرکت گل‌گهر برای تکمیل ارزش افزوده خود در بخش معدن و صنایع معدنی، در زنجیره تولید فولاد سرمایه‌گذاری‌های گسترده‌ای صورت داد.
ریسک‌پذیری مدیران
یکی از مهم‌ترین فاکتورهای موفقیت ریسک پذیری است. بسیاری از مدیران در شرایط سخت حاضر به ریسک‌های بزرگ نیستند و ترجیح می‌دهند که شرایط به حالت عادی بازگردد تا به انجام فعالیت‌های ریسکی بپردازند. البته در نگاه اول ممکن است انجام ریسک در بازارهای آشفته، اقدام چندان معقولی به‌نظر نرسد، اما در واقع یک شرکت موفق در زمینه تولید محصولات معدنی، از درون همین ریسک‌ها است که می‌تواند آینده حیات و بازار خود را تضمین کند. در این رابطه شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر در شرایطی که بازارهای سنگ آهن و فولاد چه در داخل و چه در خارج، رو به وخامت گذارد، با انجام ریسک‌هایی از قبیل اجرای طرح‌های توسعه‌ای و سرمایه‌گذاری در زمینه‌های متعدد نه‌تنها ریسک را کاهش داد، بلکه امروز هم در کسب بازارهای داخلی و هم در زمینه صادرات به موفقیت‌های چشمگیری رسیده‌ است. البته این ریسک‌ها به‌ویژه در زمینه سرمایه‌گذاری ادامه دارند، اما با توجه به بهبود بازار سنگ آهن و فولاد، میزان ریسک به‌طور قابل توجهی کاهش یافته است.
حفظ بازار صادراتی
استراتژی‌های صادرات یکی از مهم‌ترین فاکتورها برای کسب سود بیشتر محسوب می‌شود. چرا که علاوه بر فروش، صادرات باعث می‌شود تا شرکت تولیدی همواره به‌دنبال افزایش کیفیت محصول تولیدی خود باشد. از آنجا که در بازار سنگ آهن، چین یکی از واردکنندگان سنتی محسوب می‌شود، رویکرد این کشور در سال‌های اخیر افزایش کیفیت سنگ آهن وارداتی بوده است. بنابراین همواره صادرکنندگان سنگ آهن به این کشور در جهت افزایش عیار و کیفیت سنگ آهن تلاش کرده‌اند. از آنجا که بازار صادراتی سنگ آهن چین محسوب می‌شود، شرکت گل‌گهر نیز در سال‌های اخیر یکی از صادرکنندگان اصلی به این کشور بود. صادرات سنگ آهن به‌ویژه کنسانتره با عیار بالا به چین باعث شده بود که گل‌گهر بتواند با کسب درآمد لازم بسیاری از طرح‌های توسعه‌ای خود را به اجرا درآورد. البته مشکلاتی مانند کمبود زیرساخت‌های صادراتی نیز وجود دارند.
جهانی اندیشیدن
در دنیای امروز نباید به جغرافیا و مرزها محدود شد. هر اندازه که اندیشه و استراتژی بزرگ‌تر باشد، شرکت نیز در پیمودن راه جهانی شدن سریع‌تر گام برمی‌دارد. دنیای امروز سرشار از فرصت و تهدید است و هر شرکت باید به تناسب محصول خود، به بررسی این فرصت‌ها و تهدیدات بپردازد. شرکت‌های معدنی نیز برای باقی ماندن در رقابت تنگاتنگ جهانی، باید پا را فراتر از مرزها بگذارند و به یک جغرافیای خاص محدود نشوند. شرکت‌های بزرگ استراتژی‌های بزرگی دارند. شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر نیز برای سال 1398 خود تولید 20 میلیون تن گندله، 20 میلیون تن کنسانتره و 5 میلیون تن فولاد در نظر گرفته است که این موضوع نشان می‌دهد این شرکت استراتژی‌های بزرگی برای کسب سهم بازار دارد.